Najlepsze sposoby na pożegnanie z przebarwieniami

.

Skąd biorą się przebarwienia?

Przyczyn powstawania zmian pigmentacyjnych jest wiele — od nadmiernej ekspozycji na słońce po stany zapalne skóry. Oto najczęstsze z nich:

- Nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV

To najczęstszy powód powstawania przebarwień. Promieniowanie UV pobudza melanocyty do intensywnej produkcji melaniny. Gdy opalamy się zbyt często lub bez odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej, melanina odkłada się nierównomiernie, tworząc plamy pigmentacyjne.
Najczęściej pojawiają się one na twarzy, szyi, dekolcie, ramionach i grzbietach dłoni – czyli miejscach najbardziej narażonych na działanie słońca. Warto pamiętać, że zmiany pigmentacyjne mogą tworzyć się również zimą, ponieważ promieniowanie UVA przenika przez chmury i szyby, dlatego właściwa ochrona SPF powinna być stosowana przez cały rok.

- Zaburzenia hormonalne

Hormony mają kluczowy wpływ na stan naszej skóry. Gdy równowaga hormonalna jest zaburzona, organizm często daje nam o tym znać właśnie za sprawą powstających przebarwień. W okresie ciąży, menopauzy, przy nieregularnych miesiączkach, a także podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej czy hormonalnej terapii zastępczej, wzrasta wrażliwość melanocytów na promieniowanie UV. Warto więc wtedy zadbać o właściwą fotoprotekcję ze szczególną uważnością. Jeśli powodem powstawania przebarwień są zaburzenia hormonalne, proces żegnania zmian pigmentacyjnych należy zacząć od wizyty u endokrynologa czy ginekologa i najpierw zadbać o przywrócenie równowagi w organizmie.

- Uwarunkowania genetyczne

Geny mają istotny wpływ na stan naszej skóry. Jeśli nasi rodzicie czy dziadkowie zmagali się ze zmianami pigmentacyjnymi, prawdopodobieństwo, że my również będziemy mierzyć się z tym wyzwaniem jest większe. Istotny będzie m.in. nasz typ skóry i fototyp według sześciostopniowej skali Fitzpatricka. Im jaśniejsza skóra, tym większa jej wrażliwość na promieniowanie UV.

- Choroby przewlekłe i zaburzenia metaboliczne

Niektóre schorzenia mogą nasilać lub powodować powstawanie zmian pigmentacyjnych. Zalicza się do nich m.in.:

• cukrzyca,

• niedoczynność tarczycy,

• choroby wątroby,

• zespół Cushinga i inne zaburzenia hormonalne.

W takich przypadkach przebarwienia są zwykle objawem towarzyszącym, nieraz dającym nam znać, że organizm mierzy się z chorobą. Niezbędne będzie więc przeprowadzenia właściwej profilaktyki, wizyta u diabetologa, endokrynologa czy hepatologa i podjęcie odpowiedniego leczenia.

- Leki i kosmetyki fotouczulające

Niektóre substancje zwiększają wrażliwość skóry na światło. Mogą to być zarówno składniki leków, jak i popularnych kosmetyków pielęgnacyjnych. Stosowanie tych substancji może sprzyjać powstawaniu przebarwień.

Do związków o działaniu fotouczulającym należą m.in.:

• retinoidy,

• kwasy AHA/BHA,

• olejki eteryczne (np. bergamotowy, cytrynowy),

• niektóre antybiotyki (np. tetracykliny),

• leki moczopędne, przeciwzapalne i antydepresyjne,

• a także niektóre zioła, np. dziurawiec.

- Przebarwienia pozapalne (PIH)

Przebarwienia pozapalne to ciemne plamki, które pojawiają się po ustąpieniu stanu zapalnego skóry – np. po trądziku, oparzeniu, zabiegach kosmetycznych czy rozdrapaniu zmian.
To efekt nadprodukcji melaniny w miejscu uszkodzenia skóry. To właśnie „pamiątki po wypryskach” są jedną z najczęstszych przyczyn przebarwień u osób młodych. Choć z czasem mogą samoistnie blednąć, często utrzymują się długo i wymagają pielęgnacji rozjaśniającej zaleconej przez dermatologa czy zastosowania zabiegu z zakresu medycyny estetycznej.

- Starzenie się skóry

O ile osoby młode często mierzą się z przebarwieniami pozapalnymi, o tyle osoby dojrzałe obserwują z czasem na swojej skórze plamy soczewicowate nazywane też potocznie plamami starczymi. To naturalne, że wraz z upływem lat nasza skóra zaczyna wolniej się regenerować, spada też ilość i aktywność melanocytów, ale te, które pozostają, działają nieregularnie – miejscami produkują zbyt dużo melaniny, co prowadzi do powstawania przebarwień.  Na szczęście można opóźnić proces powstawania zmian pigmentacyjnych, stosując regularną ochronę SPF czy włączając do pielęgnacji antyoksydanty (np. witaminę C i niacynamid). A jeśli zmiany już powstaną, szereg rozwiązań oferuje medycyna estetyczna.

- Inne czynniki sprzyjające

Na proces pigmentacji wpływa również m.in.:

• stres oksydacyjny i zanieczyszczenia powietrza,

• niedobory witamin (szczególnie C i E),

• urazy mechaniczne skóry,

• niewłaściwa pielęgnacja.

.

Rodzaje zmian pigmentacyjnych

Skoro wiemy już, jakie czynniki sprzyjają powstawaniu zmian pigmentacyjnych, warto jeszcze pochylić się nad ich klasyfikacją. Zmiany pigmentacyjne mogą mieć różne pochodzenie, kształt i barwę oraz jej intensywność. Najczęściej dzielimy je na hiperpigmentacje (gdy w skórze powstaje zbyt dużo melaniny w związku z czym przybiera ona ciemniejszy odcień) oraz hipopigmentacje (gdy dochodzi do odbarwień, rozjaśnień wynikających z niedoboru melaniny). 

Najczęstsze spotykane typy zmian pigmentacyjnych to:

- Piegi

Drobne, żółto- lub jasnobrązowe plamki występujące głównie na twarzy, ramionach, dekolcie czy dłoniach – czyli w miejscach najbardziej narażonych na działanie słońca.
Piegi przeważnie pojawiają się już w dzieciństwie. Stają bardziej widoczne w okresie letnim i bledną w okresie jesienno-zimowym. Piegi nie wymagają leczenia. Zdaniem wielu osób mogą nawet dodawać uroku. Jednak jeśli mamy tendencję do powstawania piegów, oznacza to, że nasza skóra jest dość wrażliwa na słońce i trzeba dbać o wysoką fotoprotekcję. Jeśli ilość piegów odbiera nam jednak pewność siebie, oczywiście można zmniejszyć ich widoczność z pomocą różnorodnych zabiegów.

- Ostuda (chloasma, melasma)

Nieregularne plamy o brązowym odcieniu, które najczęściej występują na twarzy (czole, policzkach, nad górną wargą). Ostuda jest typową zmianą pigmentacyjną u kobiet. Jej przyczyną są różnorodne zaburzenia hormonalne. Może nasilać się przy intensywnej ekspozycji słonecznej. O ile ostuda sama w sobie nie jest w żaden sposób niebezpieczna dla zdrowia, o tyle jej obecność na skórze komunikuje nam, że warto przyjrzeć się działaniu hormonów. W niektórych przypadkach niezbędne będzie wyrównanie gospodarki hormonalnej poprzez leczenie. 

- Plamy soczewicowate (starcze, słoneczne)

Ciemne, brązowe plamy pojawiające się głównie na dłoniach, twarzy i dekolcie – czyli w miejscach najmocniej wyeksponowanych na ekspozycję słoneczną. Ich powstawanie wiąże się ze starzeniem się skóry oraz wieloletnim działaniem promieni UV. Plamy soczewicowate nie są groźne i nie wymagają leczenia – stanowią natomiast jeden z najbardziej widocznych objawów fotostarzenia, z którym wiele osób chciałoby się pożegnać.

- Przebarwienia pozapalne (PIH)

Zmiany powstałe po stanach zapalnych lub urazach skóry – np. po trądziku, oparzeniach słonecznych, zabiegach kosmetycznych czy uczuleniach. Powstają w wyniku nadmiernej aktywności melanocytów w miejscach gojenia. Nie są groźne, ale mogą być uciążliwe jako problem natury estetycznej. Aby je pożegnać, najczęściej niezbędne jest poddanie się terapii dermatologicznej lub z zakresu medycyny estetycznej.

- Przebarwienia polekowe i fototoksyczne

Zmiany o nieregularnym kształcie, często utrzymujące się na długo po zakończeniu stosowania danego leku czy kosmetyku. W wielu przypadkach wywołują dyskomfort estetyczny i można zmniejszyć ich widoczność z pomocą rozmaitych zabiegów.

- Hipopigmentacje i bielactwo

Nie wszystkie zmiany pigmentacyjne to ciemne plamy. W wyniku uszkodzenia lub utraty melanocytów mogą pojawić się jaśniejsze obszary skóry, czyli hipopigmentacje.
Najbardziej znaną postacią jest bielactwo – choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy niszczy komórki barwnikowe. Bielactwo wymaga leczenia, w ramach którego stosuje się m.in. terapię farmakologiczną, fototerapię czy zabiegi chirurgiczne.

- Znamiona barwnikowe

Ciemne plamki lub wypukłe znamiona (pieprzyki). Zazwyczaj są łagodne, ale każda zmiana ich kształtu, koloru lub rozmiaru wymaga konsultacji dermatologicznej, by wykluczyć zmiany nowotworowe, np. czerniaka. Osobom, które mają na ciele zmiany barwnikowe zaleca się profilaktyczne wykonanie dermatoskopii raz w roku. Dermatoskopia to badanie, w ramach którego lekarz ogląda znamiona, pieprzyki i inne zmiany pod powiększeniem za pomocą dermatoskopu.

.

Jak zapobiegać powstawaniu zmian pigmentacyjnych?

Choć nie mamy wpływu na wszystkie czynniki sprzyjające powstawaniu przebarwień (np. uwarunkowania genetyczne), jesteśmy w stanie zrobić naprawdę wiele, by zminimalizować prawdopodobieństwo występowania zmian pigmentacyjnych i utrzymać jednolity koloryt skóry. Na co szczególnie warto zwrócić uwagę?

- Stosowanie właściwej fotoprotekcji przez cały rok

Ponieważ to promieniowanie UV jest najczęstszą przyczyną powstawania zmian pigmentacyjnych, dbałość o właściwą fotoprotekcję przez cały rok jest najlepszą bronią w walce z przebarwieniami. Zaleca się codziennie stosowanie preparatów z filtrem SPF 30–50. W przypadku dłuższego przebywania na zewnątrz, czy wchodzenia do wody, krem z filtrem należy aplikować ponownie, co 2-3 godziny. Zaleca się także unikania nadmiernej ekspozycji na słońce w godzinach największego nasłonecznienia (11:00–15:00) oraz korzystania z solarium. Warto też zaopatrzyć się produkty zapewniające ochronę przed światłem niebieskim, które może nasilać pigmentację u osób korzystających regularnie z urządzeń elektronicznych.

- Ograniczenie stosowania substancji fotouczulających

Jak już wspominałem, do związków fotouczulających zaliczają się m.in. retinol, kwasy AHA i BHA czy olejki cytrusowe. Produkty te powinny być stosowane wieczorami, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej ochrony przeciwsłonecznej w ciągu dnia. Warto też sięgać po nie w okresie jesienno-zimowym, a nie w okresie letnim.

- Zdrowy styl życia

To klucz do pięknego wyglądu skóry. Dobrze zrównoważona dieta, regularna aktywność fizyczna, odpowiednia dawka snu, nawodnienie organizmu, rezygnacja z używek czy ograniczenie stresu sprzyjają szybszej i skuteczniejszej naturalnej regeneracji skóry.

- Pielęgnacja z wykorzystaniem antyoksydantów

Stosowanie preparatów zawierających witaminę C, witaminę E, niacynamid czy koenzym Q10 wspiera równomierny koloryt skóry. Substancje te neutralizują wolne rodniki, ograniczają stres oksydacyjny i wspomagają działanie filtrów przeciwsłonecznych.

- Równowaga hormonalna

Pisałem już o tym, jak duży wpływ na powstawanie przebarwień mogą mieć zmiany hormonalne. Zadbanie o równowagę hormonalną – czasem ze wsparciem lekarza – może pomóc nam uniknąć powstawania przebarwień.

- Ochrona przed podrażnieniami i urazami skóry

Do przebarwień pozapalnych często dochodzi na skutek mechanicznych uszkodzeń skóry, np. rozdrapywania zmian trądzikowych lub nadmiernego złuszczania. Ze skórą warto obchodzić się z czułością i delikatnością.

Jak zredukować istniejące już przebarwienia?

Redukcja przebarwień, które już się pojawiły to proces wymagający sporo cierpliwości. Kluczem do sukcesu jest indywidualne podejście, bo jak już wspominałem, przebarwienia powstają z różnych powodów i przybierają rozmaite formy. Skuteczność terapii zależy od rodzaju i głębokości zmian, kondycji skóry oraz czynników, które doprowadziły do ich powstania. W terapii mającej na celu zmniejszenie widoczności przebarwień wykorzystuje się zarówno preparaty miejscowe, które można stosować w ramach pielęgnacji w domu, jak i profesjonalne zabiegi z zakresu dermatologii, kosmetologii czy medycyny estetycznej. Co możemy zrobić, by pożegnać zmiany pigmentacyjne?

- Zastosowanie preparatów o miejscowym działaniu rozjaśniającym

Proces redukcji przebarwień warto rozpocząć od wizyty dermatologicznej. Lekarz może przepisać nam krem czy maść zawierającą składniki o działaniu depigmentacyjnym i regulującym produkcję melaniny.

Do najczęściej stosowanych substancji aktywnych należą:

• kwas azelainowy,

• kwas kojowy i arbutyna,

• niacynamid,

• kwas traneksamowy,

• retinoidy (tretinoina, retinaldehyd),

• hydrochinon.

Warto podkreślić, że każdy z tych składników zwiększa wrażliwość skóry na promieniowanie UV, w związku z tym jeśli chcemy, aby nasze działanie nie było kontr skuteczne i nie powodowało powstawania nowych przebarwień, musimy zadbać o właściwą ochronę przeciwsłoneczną z najwyższą pieczołowitością.

- Leczenie farmakologiczne i suplementacja

W niektórych przypadkach – np. gdy przebarwienia mają podłoże hormonalne – niezbędne może się okazać zastosowanie leczenia farmakologicznego przepisanego przez lekarza. Dodatkowo po wykonaniu badań, przy wsparciu organizmu i skóry w regeneracji, często zaleca się stosowanie suplementacji obejmującej np. witaminę C, cynk, selen, kwasy omega-3 czy ekstrakty roślinne (np. z zielonej herbaty czy morwy białej).

.

Na który zabieg się zdecydować?

Zabiegi z zakresu medycyny estetycznej

Aby pożegnać niektóre przebarwienia, niezbędne będą zabiegi medycyny estetycznej. To one okażą się też najszybsze i najskuteczniejsze. Doskonałym rozwiązaniem jest laseroterapia, ale medycyna estetyczna dysponuje również wachlarzem innych zabiegów, które mogą pomóc zredukować widoczność plam pigmentacyjnych. Które z nich sprawdzą się najlepiej?

- Laseroterapia

Laserowe usuwanie przebarwień to metoda, którą można pochwalić za bardzo wysoką precyzję i skuteczność. Światło lasera absorbowane jest przez melaninę, powodując jej rozpad i stopniowe wchłanianie przez organizm. W zależności od rodzaju przebarwień stosuje się różne typy laserów – np. frakcyjne, pikosekundowe lub tulowe. Warto podkreślić, że laseroterapia pozwala na skuteczne usunięcie zarówno powierzchownych, jak i głębszych zmian pigmentacyjnych. Rozprawi się z melasmą, plamami soczewicowatymi czy przebarwieniami pozapalnymi. Jednocześnie laseroterapia może wpłynąć pozytywnie na ogólną kondycję skóry, sprawiając, że stanie się gładsza i bardziej elastyczna. Zabiegi laserowe oferują trwałe, spektakularne efekty i wysokie bezpieczeństwo. Należy wykonywać je w seriach – ilość zabiegów będzie zależała od kondycji skóry. Należy pamiętać, że w przypadku laseroterapii olbrzymie znaczenie odgrywa ścisłe przestrzeganie zaleceń przed- i pozabiegowych, przede wszystkim dbanie o właściwą ochronę przeciwsłoneczną.

- Światło szerokopasmowe (BBL – Broadband Light)

Technologia ta wykorzystuje światło szerokopasmowe BBL, które oddziałuje selektywnie na melaninę, powodując jej rozbicie i stopniowe rozjaśnienie przebarwień.
Cel? Fotoodmładzanie skóry. Zabieg pięknie wyrównuje koloryt, pomagając pozbyć się piegów, przebarwień posłonecznych czy rumienia. Jednocześnie ten innowacyjny zabieg pobudza fibroblasty do produkcji kolagenu, dzięki czemu wpływa na poprawę jędrności i skóry. Podobnie jak w przypadku laseroterapii należy nastawić się na wykonanie zabiegów w serii (przeważnie między 3 a 5, w zależności od kondycji skóry). Również zalecenia przed- i pozabiegowe są stosunkowo podobne do tych obowiązujących przy zabiegach laserowych.

- Peelingi chemiczne

W ramach lekarskich peelingów chemicznych wykorzystuje się różne rodzaje kwasów (m.in. glikolowy, migdałowy, azelainowy, kojowy czy mlekowy), aby doprowadzić do kontrolowanego złuszczenia naskórka i pobudzenia procesów regeneracyjnych w skórze. Kwasy te występują też często w maściach czy kremach, ale te stosowane w ramach peelingu chemicznego mają wyższe stężenia, dzięki czemu efekt zabiegu jest bardziej widoczny. Skład peelingu można dopasować do indywidualnych potrzeb skóry. Zabieg przeważnie wykonuje się w serii i tu również należy pamiętać o przestrzeganiu wszystkich zaleceń, szczególnie dotyczących fotoprotekcji.

- Mezoterapia igłowa

W ramach mezoterapii lekarz dobiera koktajl dobroczynnych składników, które zostają podane do skóry w ramach iniekcji. W skład koktajlu może wchodzić np. witamina C, aminokwasy, kwas hialuronowy, witaminy, minerały, peptydy. Olbrzymią zaletą mezoterapii jest możliwość pełnego dostosowania jej do potrzeb skóry poprzez dobranie adekwatnych składników aktywnych. Mezoterapia jest szczególnie skuteczna w terapii przebarwień pozapalnych, pomaga wyrównać koloryt i nawilżyć skórę. Może być stosowana również w ramach terapii łączonej – np. wraz z zabiegami laserowymi.

Wreszcie warto też pamiętać, że aby podtrzymać efekty dowolnego zabiegu i uniknąć powstawania nowych przebarwień, warto stosować się do wskazówek lekarza. Należy zadbać o codzienne stosowanie filtrów przeciwsłonecznych (SPF 50) i unikać agresywnego złuszczania, które może prowadzić do powstawania stanów zapalnych, warto też sięgać po delikatne produkty nawilżające bogate w antyoksydanty.

Który zabieg wybrać?

W Hospittal w terapii przebarwień polecamy przede wszystkim laseroterapię z wykorzystaniem lasera pikosekundowego, tulowego i frakcyjnego, zabieg ze światłem szerokopasmowym BBL oraz mezoterapię igłową.

Laser pikosekundowy najlepiej sprawdza się przy głębokich i opornych na rozjaśnianie przebarwieniach, np. takich jak melasma czy ostuda. Sprawdzi się też doskonale przy redukcji blizn, m.in. potrądzikowych, minimalizacji porów i zmniejszaniu widoczności zmarszczek.

Delikatniejszy laser tulowy jest idealny dla osób mierzących się z nierównym kolorytem i drobnymi przebarwieniami. Wpływa również doskonale na poprawę jędrności i struktury skóry.

Laser frakcyjny świetnie radzi sobie nie tylko z przebarwieniami, ale również bliznami, zmarszczkami, rozstępami i zwiotczeniem skóry.

Zabieg ze światłem szerokopasmowym BBL (BroadBand Light) to łagodniejsza alternatywa dla laseroterapii — skutecznie rozjaśnia powierzchowne plamy pigmentacyjne, redukuje rumień, a jednocześnie poprawia ogólny wygląd cery.

Mezoterapia igłowa dostarcza skórze substancji rozjaśniających i sprzyjających regeneracji. Idealnie nadaje się dla osób, którym zależy zarówno na wyrównaniu kolorytu, jak i nawilżeniu i odżywieniu skóry.

To, jaki zabieg czy też terapia łączona sprawdzi się najlepiej jest zawsze kwestią indywidualną. W ramach konsultacji w Hospittal mogę zaproponować skuteczny plan działania skrojony na miarę potrzeb skóry. Więcej informacji o każdym z dostępnych zabiegów znajdą Państwo również na naszej stronie. Zapraszam serdecznie na konsultacje i zabiegi – przebarwienia wcale nie muszą zostać z nami na zawsze, medycyna dysponuje dziś skutecznymi rozwiązaniami, by na dobre je pożegnać.